Recenzje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1462
Chrystian Keysers jest autorem książki o neuronach lustrzanych pt. Empatia, wydanej przez wydawnictwo Copernicus Center Press. Przetłumaczył ją i napisał do niej przedmowę Łukasz Kwiatek.
Odkrycie neuronów lustrzanych przez zespół neurobiologów z Uniwersytetu w Parmie w latach 90-tych ubiegłego wieku porównywano do rozszyfrowania struktury DNA przez Francisa Cricka i Jamesa Watsona. Szybko ogłoszono, że neurony lustrzane stanowią klucz do zrozumienia wielu unikalnie ludzkich cech – z językiem, teorią umysłu, empatią, moralnością i uspołecznieniem na czele.
Empatia powstała na fali entuzjazmu, który po odkryciu neuronów lustrzanych opanował kognitywistów, psychologów i filozofów – bardziej niż neurobiologów – pisze w przedmowie Łukasz Kwiatek. Ślady tego entuzjazmu znajdziemy w wielu fragmentach książki, której lektura może być okazją do refleksji nad tym, na ile wiedza o mechanizmach działania ludzkiego mózgu pozwala odkrywać głębokie prawdy o ludzkiej naturze.
Sam autor wniósł duży wkład w odkrycie słuchowych neuronów lustrzanych, a także rozwinął wpływową koncepcję symulacji kognitywnej, jako podstawowej funkcji neuronów lustrzanych.
Empatia to opowieść o jednym z najbardziej fascynujących odkryć w historii współczesnej neuronauki oraz ambitna próba zbudowania psychologicznej „teorii wszystkiego”. Książka nie tylko popularyzuje naukę, ale także pokazuje, w jaki sposób współczesna nauka może oświecać odwieczne filozoficzne problemy i otwierać nowe pola filozoficznych dyskusji.(tm)
Empatia. Jak odkrycie neuronów lustrzanych zmienia nasze rozumienie ludzkiej natury, Chrystian Keysers, Copernicus Center Press, Kraków 2017, wyd. I, s. 350, cena 49,90 zł (w tym VAT). Książka dostępna także jako e-book.
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1567
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało biografię Enrico Fermiego – jednego z ojców ery atomowej - Enrico Fermi - autorstwa Davida N. Schwartza w tłumaczeniu Tomasza Lanczewskiego.
Przełom XIX i XX wieku oraz pierwsza połowa wieku XX to czas szczególny dla nauki, zwłaszcza nauk przyrodniczych, w wśród nich – fizyki. To czas poznania atomu, odkrycia nowych pierwiastków, stworzenia teorii względności i teorii kwantowej oraz konsekwencji tych odkryć w polityce i życiu świata. Czyli czasy „wysypu” znakomitych umysłów – okres największych osiągnięć wybitnych naukowców, do których należał włoski fizyk Enrico Fermi (1901-1954), uhonorowany Nagrodą Nobla w 1938 roku za wytworzenie w reakcjach z neutronami nowych pierwiastków promieniotwórczych.
Ale sława Fermiego w świecie związana jest przede wszystkim z jego pracą nad bombą atomową (projekt Manhattan) w Los Alamos w USA i skonstruowania - wraz z zespołem naukowców – reaktora (stosu) atomowego (1942).
Z dokonań teoretycznych równie wielkim osiągnięciem jest opracowanie przez Fermiego statystyki cząstek podlegających zakazowi Pauliego, nazwana na jego cześć statystyką Fermiego-Diraca. Jego nazwisko zostało też upamiętnione m.in. w nazwie pierwiastka ferm, który odkrył, jednostce długości stosowanej w fizyce jądrowej (fermi), nazwie Państwowego Laboratorium Przyspieszenia Cząstek Elementarnych w Batavii (USA) i kosmicznego obserwatorium promieniowania gamma GLAST (Gamma-ray Large Area Space Telescope). Fermi to także nazwa procesorów graficznych (razem ze Stanisławem Ulamem pracował nad komputerami), czy układ cząstek kwantowych (ciecz Fermiego).
Mimo tych i wielu innych dokonań naukowych, ten jeden z gigantów fizyki nie doczekał się jednak sławy równej Einsteinowi, Feynmanowi czy Oppenheimerowi – pisze autor biografii Fermiego, który postanowił przybliżyć jego życie i osiągnięcia szerokiemu gronu czytelników.
Możliwe, że stało się tak z powodu introwertyczności samego fizyka, który choć bardzo płodny na niwie naukowej, w życiu prywatnym nie uważał za celowe ujawnianie informacji o sobie. Nie pozostawił po sobie żadnych pamiętników, a kilka zachowanych listów, jakie napisał niewiele mówi o jego poglądach.
Tylko więc dzięki swojej dociekliwości, autor biografii Fermiego był w stanie nakreślić jego portret od strony prywatnej, choć jak zaznacza – „niektóre tajemnice dotyczące powodów i sposobu jego postępowania prawdopodobnie nigdy nie zostaną wyjaśnione”.
Mimo tych niedopowiedzeń, czytelnik otrzymuje wielowątkową opowieść o wybitnym naukowcu, jego rodzinie, środowisku, w jakim wzrastał i pracował, przyjaciołach i znajomych. To opowieść pokazująca też czasy, w jakich żył i atmosferę panującą wśród elit naukowych Włoch, Europy oraz USA.(al.)
Enrico Fermi. Ostatni człowiek, który wiedział wszystko, David N. Schwartz, Copernicus Center Press, Kraków 2019, wyd. I, s. 719, cena 99,90 zł. Książka dostępna także jako e-book.
- Autor: js
- Odsłon: 3166

Informacja – to zdaniem autora, termin bardzo wieloznaczny i często nadużywany, w dodatku stosowany bez pełnego i należytego rozumienia. Ma znaczenie naukowe, ale i potoczne. Rodowód informacji nie jest odległy, sięga przełomu XIX i XX w., kiedy została wprowadzona do termodynamiki, a następnie użyta w teorii i konstrukcji układów przesyłających wiadomości w sieciach telegrafu i telefonu.
Etymologia informatio, wywodząca się z klasycznej i średniowiecznej łaciny, mówi o odciśnięciu kształtu, odwzorowaniu, ale i wychowaniu. Echa tych dawnych znaczeń żyją w dzisiejszych definicjach i koncepcjach informacji w różny sposób, ale na ogół są zapomniane lub zmienione. Dawną konkretność, czyli kształtowanie i komunikowanie – zastąpiła dzisiejsza abstrakcyjność i jednostronność ujęcia informacji. Jest nią zawartość danych, przekazów gromadzonych komunikatów coraz trudniej przetwarzanych i przyswajanych.
Zdaniem autora, cechą badań, jakie prowadzą nad istotą informacji naukowcy jest głównie jej formalna i techniczna strona, mniej jej rola poznawcza czy wiedzotwórcza. Jak podaje we wstępie monografii – jego zadaniem jest odwrócenie tej kolejności. Nie wszystkie sygnały, znaki czy symbole, obrazy, wypowiedzi ani nie każda nabyta wiedza są bowiem w taki sam sposób informacją. Informacja to coś więcej niż fizyczny nośnik wiadomości, ale głównie ich selekcja, wytwarzanie i przekształcanie, które wymagają od człowieka twórczej aktywności poznawczej, zapewniającej w efekcie poznanie i wiedzę. Dopiero tę stronę informacji można nazwać jej aspektem poznawczym, a filozoficzne analizy – epistemologią informacji. Taki jest właśnie przedmiot i charakter badań autora książki.
W pięciu rozdziałach książki Marek Hetmański zajmuje się ogólną teorią informacji (czy jest możliwa? Czy konieczna? Jaką wiedzę niesie?), filozofią informacji, epistemologicznymi analizami informacji (wiedza a informacja, informacja i wiedza w Internecie), rozważa zagadnienie, czy informacja jest prawdziwa (problem wiarygodności i prawdziwości informacji) oraz przedstawia bieżące problemy i nowe horyzonty (np. zasoby danych a systemy wiedzy, nadmiar informacji i niepewność wiedzy). W książce zamieszczono także bibliografię, indeks terminów oraz indeks nazwisk.(js) Epistemologia informacji, Marek Hetmański, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2013, s. 366, cena 59,90 zł.
- Autor: tm
- Odsłon: 7408