Recenzje (el)
- Autor: jhw
- Odsłon: 3316
Białostocki Teatr Lalek skończył 60 lat. Uroczystości odbyły się w czerwcu 2013. Dzieje teatru zostały spisane w książce „Nasz teatr”, której autorem koncepcji, opracowania i redakcji jest Marek Waszkiel, dyrektor tego teatru w latach 2005-2012.
Uroczystości, jak to uroczystości: były, minęły. Książka trwa. I przetrwa lata. Jako zapis i świadectwo tego czasu.
Nie jest to historia BTL w dosłownym tego słowa znaczeniu. Autor uznał, że najważniejsi byli w tym sześćdziesięciu ludzie związani z tym teatrem. W książce przeczytamy więc wywiady, sylwetki, opowieści o ludziach, którzy ten teatr tworzyli, którzy go rozwijali, którzy wypuścili go w świat. Podzielona na 5 części: Początki, Profesjonalizacja, Sukces, Teatr różnych form. W Stronę świata daje obraz rozwoju, zmian, dążeń.
Wydawałoby się, że teatr lalek w Białymstoku to teatr gdzieś na polskich antypodach, daleko nie tylko od świata, ale i od polskich wydarzeń teatralnych. Tymczasem właśnie w Białymstoku pracowali m.in. tak wybitni twórcy teatru lalek, jak: Jan Wilkowski, Krzysztof Rau, Joanna Piekarska, Andrzej Dziedziul, Wojciech Szelachowski, Wojciech Kobrzyński; grali – i grają - tacy aktorzy, jak choćby Wiesław Czołpiński, Barbara Muszyńska, Andrzej Zaborski, Maria Rogowski; opisywali go tacy znawcy, jak choćby Klemens Krzyżagórski, Marek Waszkiel czy Bożena Frankowska, której osobiście dziękuję za przypomnienie Andrzeja Dziedziula, wyjątkowego lalkarza – solistę (zm. w 1988 r. w Szwecji).
Książka Marka Waszkiela to zbiór artykułów i wywiadów okraszonych dużą ilością zdjęć i rysunków. Jest wyjątkowa, jak każda książka opisująca dzieje teatru, a więc i kawał historii polskiej kultury i polskiej sztuki, poprzez ludzi z nim związanych, go tworzących i współtworzących. Niektórzy z nich już odeszli za rzekę w cień drzew, niektórzy są na emeryturze, niektórzy są stale teatralnie aktywni. Oczywiście, w książce nie stało miejsca dla wszystkich. Szkoda, że na końcu nie znalazł się więc choćby spis ludzi, którzy w nim pracowali od początku jego istnienia ani kalendarium spektakli. No, ale wtedy książka liczyłaby sobie pewnie nie 221, ale ze 400 stron.
Ukazała się książka, bo teatrowi stuknęło 60 lat. Nie obchodzono jubileuszu 50-lecia, choć przygotowano program, materiały, publikacje etc. Nie wszystkie z publikacji, które miały uświetnić jubileuszowe wydawnictwo półwiecza istnienia BTL, znalazły się w obecnej książce. Szkoda. Niektóre, jak „Trupy uczone” Klemensa Krzyżagórskiego ukazały się wcześniej w innych wydawnictwach. A przydałyby się tutaj jako dopełnienie całości obrazu. No cóż… Tak krawiec kraje, jak mu materii staje.
I na marginesie: tak wielcy twórcy tego teatru, jak Jan Wilkowski czy Joanna Piekarska nie doczekali się do tej pory poważnej monografii… (jhw)
„Nasz BTL”. Koncepcja, opracowanie i redakcja: Marek Waszkiel, wydawca: Białostocki Teatr Lalek, Białystok 2013.
- Autor: js
- Odsłon: 2317
Wydawnictwo Copernicus Center Press wydało książkę Tadeusza Pabjana – Anatomia konfliktu. Miedzy nowym ateizmem a teologią nauki.
Autor omawia w niej zagadnienia z pogranicza teologii i nauk empirycznych oraz ich wzajemne relacje. Analizuje też przyczyny konfliktu pomiędzy nauką i wiarą i rozważa możliwości jego przezwyciężenia.
Jak pisze, pogranicze teologii i nauk empirycznych to w dużej mierze teren niezbadany. Wiedzeni ciekawością, zapuszczają się tam niekiedy filozofowie i naukowcy zajmujący się fizyką, chemią i biologią, natomiast teologowie najczęściej wolą pozostawać w bezpiecznej odległości od tego obszaru. Przyjmowanie tego typu asekuracyjnej postawy nie jest jednak najlepszym rozwiązaniem, gdyż współczesna teologia nie może sobie pozwolić na ignorowanie naukowego obrazu świata, który wyłania się z teorii kosmicznej ewolucji wszechświata i biologicznej ewolucji życia.
Teorie te ukazują proces stopniowego wzrostu złożoności struktur przyrodniczych, który w perspektywie teologicznej może być postrzegany jako rozciągnięty w czasie akt stworzenia – albo raczej jako akt nieustannego stwarzania świata przyrody.
Wszechświat jawi się w tej interpretacji jako jeden wielki plac budowy; jako dzieło, które ciągle jeszcze nie jest ukończone, i w którym można dostrzec aktywną, stwórczą obecność Boga.
W pierwszym z sześciu rozdziałów książki, autor rozważa problem metafizyczny –istnienia i nie istnienia, w drugim – nauki i wiary oraz ich wzajemnych relacji. Dwa kolejne rozdziały dotyczą teorii ewolucji, która w wydaje się w największym stopniu wpływać na wzajemne relacje nauki i wiary. Ostatnie dwa rozdziały natomiast poświęcone zostaly argumentom za słusznością tzw. nieiterwencjonistycznego modelu działania Boga w świecie przyrody. Książkę zamyka bibliografia oraz indeks nazwisk.(js)
Anatomia konfliktu. Między nowym ateizmem a teologią nauki, Tadeusz Pabjan, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2016, wyd. I, s. 186, cena 34,90 zł, dostępna także jako e-book.
- Autor: lm
- Odsłon: 1827
Robin Dunbar to brytyjski antropolog i profesor psychologii ewolucyjnej Uniwersytetu w Oxfordzie – autor kilku głośnych książek wydanych w Polsce przez Wydawnictwo Copernicus Center Press, w tym najnowszej – Anatomia miłości i zdrady, w tłumaczeniu Zuzanny Lamży.
Celem tej książki – pisze autor – jest zrozumienie podobieństw i rozbieżności między różnego rodzaju ludzkimi relacjami, odkrycie tego, co sprawia, że związki uczuciowe są tym, czym są. Jej jądrem natomiast jest kwestia roli zaufania w umożliwianiu dwóm jednostkom zadzierzgnięcia więzi, zapewniającej wzajemne wsparcie i jednocześnie przynoszącej przyjemność.
A zatem jest to książka naukowo wyjaśniająca, dlaczego się zakochujemy i dlaczego trwa to tak krótko (maksimum 18 miesięcy), dlaczego powstały związki monogamiczne, ale i dlaczego związki poligamiczne są trwalsze od poliandrycznych, dlaczego babki rezygnują z własnej rozrodczości na rzecz opieki nad wnukami, dlaczego związki krwi (choćby najodleglejsze) są tak trwałe i ogólnie - jakie są koszty rywalizacji biologicznej.
„Większość przytoczonych w książce odkryć z wielu dziedzin nauki – pisze autor – dokonała się w ciągu ostatniej dekady i niezależnie od siebie. Istotnym celem tej książki było więc splecenie ich w jedną, spójną historię, co okazało się wyzwaniem, gdyż nadal do końca nie rozumiemy, jak dokładnie fizjologia łączy się z psychologią, ani jak psychologia przekłada się na zachowanie. Mimo to chciałbym, aby stało się jasne, że za całą magią naszych rzeczywistych odczuć i emocji kryje się skomplikowany układ chemicznych przypływów i odpływów”.(lm)
Anatomia miłości i zdrady, Robin Dunbar, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2016, s. 327, cena 49,90 zł (w tym VAT), dostępna także jako e-book