Recenzje (el)
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1534
Fundacja Oratio Recta wydało książkę Andrzeja Karpińskiego pt. Prawda i kłamstwa o przemyśle. Polska w obliczu III rewolucji przemysłowej.
Autor – zajmujący się od dziesięcioleci polityką gospodarczą państwa - jest jedynym kronikarzem i analitykiem polskiego przemysłu po 1989 roku, który w dodatku dokumentuje zachodzące w nim zmiany w ujęciu branżowym. Z racji ogromnej wiedzy na temat polityki przemysłowej przed wprowadzeniem w Polsce gospodarki kapitalistycznej, co eufemistycznie nazwano transformacją, oraz dostępu do twardych danych dotyczących losów każdego zakładu przemysłowego przed i po 1989 roku, analizuje przemiany przemysłu polskiego w ostatnich 30 latach. Nie unika w nich – a zwłaszcza w omawianej – niepopularnych obecnie poglądów na rozwój gospodarczy, ani ostrych stwierdzeń odnośnie decyzji, jakie podejmowały kolejne rządy po 89 roku.
Książki, jakie powstają z tych analiz tworzą panoramę polskiego przemysłu w latach powojennych – począwszy od jego budowy i rozwoju, aż po upadek i zniszczenie.
Prawda i kłamstwa o przemyśle jest bardziej niż dotychczasowe nakierowaną na przyszłość tej gałęzi gospodarki w Polsce i na świecie z uwagi na nadchodzącą kolejną fazę – cyfrową - rewolucji przemysłowej. Jest to próba konfrontacji wiedzy o obecnym stanie przemysłu w Polsce z wizją przemysłu za 15-20 lat. Autor zamieścił w niej nie tylko mało znane i trudno dostępne dane i diagnozy, ale także eksperckie propozycje reindustrializacji Polski poparte aneksami zawierającymi szczegółowe dane ekonomiczne ilustrujące jego tezy, co wskazywałoby, iż liczy na zainteresowanie tą tematyką obecnego i kolejnych rządów oraz ich zaplecza intelektualnego.
Ale to książka nie tylko dla rządzących i nie tylko dla specjalistów, ani nie tylko dla biznesu. To książka dla każdego, kto ceni obiektywizm sądów odnośnie przemian w Polsce, gdyż jak pisze autor, obecna ocena naszego przemysłu w latach Polski Ludowej pełna jest kłamstw i dezinformacji, nachalnej czarnej propagandy politycznej, co ma wpływ na stan dyskusji o przemyśle w Polsce.
A trzeba przypomnieć, że najbardziej ukrywaną prawdą po 89 roku stał się fakt, iż to właśnie w Polsce Ludowej osiągnięto przełom w procesie uprzemysłowienia kraju. Szczególnie w latach 1950 – 1980 dokonano największych inwestycji w przemyśle na skalę nigdy wcześniej, ani obecnie już nierealizowaną.
Przełom ten oznaczał przejście od dominacji w naszej gospodarce zacofanego rolnictwa z silnymi pozostałościami dziedzictwa feudalnego z wiodącą w nim rolą dworów aż do końca II wojny światowej, do wyższej fazy rozwoju jaką jest cywilizacja przemysłowa. Tym samym rozwiązano główny problem ekonomiczny Polski, co nie udawało się wcześniej.
Była to największa przemiana cywilizacyjna, jaka nastąpiła w Polsce w XX wieku aż do lat 90., kiedy Internet zapoczątkował kolejną fazę rozwoju, jaką jest cywilizacja informacyjna.
I tego faktu nie zmieni żadna polityka historyczna polskiej prawicy. (al.)
Prawda i kłamstwa o przemyśle. Polska w obliczu III rewolucji przemysłowej, Andrzej Karpiński, Fundacja Oratio Recta, Warszawa 2018, s. 398
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 669
Fundacja Oratio Recta wydała drugi tom tekstów publicystycznych Andrzeja Werblana Prawda i realizm. (O tomie pierwszym pisaliśmy w SN nr 12/23 - Prostowanie IPN-owskiej wersji historii)
Dotyczy on okresu po 1956 roku, rządów Władysława Gomułki i Wojciecha Jaruzelskiego, a następnie dojścia do władzy Solidarności i konsekwencji Okrągłego stołu (fragment ksiązki zamieszczamy w tym numerze SN). W tomie znalazły się też teksty oceniające okres PRL z perspektywy III RP.
Oba tomy to arcyciekawa najnowsza historia Polski, odkłamująca solidarnościową propagandę dotyczącą okresu PRL, bazująca na dokumentach historycznych i zawierająca oceny tego okresu z pozycji naukowych.
Tekstom, jakie składają się na tom drugi – podobnie jak i w pierwszym – towarzyszą dokumenty, z których część nie była dotąd znana (m.in. rozmowa Władysława Gomułki z Nikitą Chruszczowem z 1957 r., czy niezwykle ciekawy zapis polsko-rosyjskich rozmów z 19.10.56.)
Oba tomy Prawdy i realizmu stanowią niezwykle interesującą lekturę zwłaszcza dla pokolenia, które PRL przeżyło świadomie. Autor bowiem z racji swoich funkcji państwowych, zawodowi i usytuowaniu w najwyższych kręgach władzy – miał nie tylko informacje niedostępne dla ogółu, ale i szerszy pogląd na istotę polityki oraz wydarzenia, które zachodziły w kraju i na świecie, zwłaszcza w bloku państw socjalistycznych.
Dla młodszych, interesujących się losami naszego kraju, lektura tej książki – napisanej zajmująco i lekko, wzbogaconej zdjęciami - może być wzorem i zachętą do krytycznego myślenia, uświadamiać, iż nic nie jest czarno – białe, a polityka to przede wszystkim wielka odpowiedzialność. Taka lekcja zresztą przyda się dzisiaj i „dużym, i małym”, kiedy popatrzeć na to, czym obecnie stała się polityka i jakich polityków się „dorobiliśmy”.(al.)
Prawda i realizm. Gomułka, Gierek, Jaruzelski i … Wałęsa. t.II, Andrzej Werblan, Fundacja Oratio Recta, Warszawa 2023, s. 349
- Autor: Anna Leszkowska
- Odsłon: 1149
Prawo karne przyszłości to książka autorstwa Kamila Mamaka wydana przez prawniczą oficynę wydawniczą Wolters Kluwer.
Szybki rozwój technologii cyfrowych, automatyki i robotyki, rozkwitająca sztuczna inteligencja tworzą nową jakość naszego życia, ale też ujawniają opóźnienie nauk społecznych w stosunku do nauk ścisłych i technicznych. To nienadążanie za nowymi technologiami widać nie tylko w filozofii, etyce, ale i w prawie – zarówno cywilnym jak i karnym.
W książce Prawo karne przyszłości Kamil Mamak pokazuje, z jakimi problemami już się spotykają prawnicy i z jakimi będą musieli się mierzyć w najbliższej przyszłości.
Czy np. uszkodzenie komuś narządów bionicznych jest tożsame z uszkodzeniem narządów naturalnych (a co, jeśli oczy bioniczne lepiej widziały niż biologiczne)? Kto odpowiada za wypadek samochodowy, jeśli auto było autonomiczne? Czy można ukarać robot chirurgiczny za błąd medyczny? Czy dopuszczalne jest odbywanie wieloletniej kary więzienia w jeden dzień wskutek zastosowania środków psychoaktywnych spowalniających odczuwanie upływu czasu? Czy winno być karalne planowanie dzieci ułomnych? Do jakiego stopnia można stosować inwigilację społeczeństwa pod pozorem zapewnienia jego bezpieczeństwa?
Książka podzielona jest na pięć rozdziałów dotyczących problematyki człowieka z czasu przemian, coraz powszechniejszego użycia robotów, reformy karania oraz pozytywnym technologiom i zjawiskom związanym z postępem technologicznym. Na zakończenie książki autor umieścił jednak rozdział „ostrożnościowy”, w którym skupia się na niebezpiecznych społecznie kierunkach postępu naukowego i technicznego. Dotyczy to np. niemożliwości zatarcia skazania w dobie rozwiniętego Internetu (łącznie z rozważaniem, czy to dobrze, czy źle), możliwej manipulacji wspomnieniami – usuwania ich i „wklejania” nowych (i konsekwencjach tego w procesie karnym), zastosowania dronów do inwigilacji ludzi (m.in. w celach przestępczych), zdalnej kontroli ciała (interfejs mózg-komputer – kto jest odpowiedzialny za zachowanie człowieka?), czy też zagadnienia dzisiaj jeszcze dość abstrakcyjnego, czyli przeszczepu głowy w celu uwolnienia się od odpowiedzialności karnej.
Charakter popularnonaukowy książki podkreśla nie tylko przystępnie i atrakcyjnie podana tematyka prawna, ale i jej szata graficzna (grafika Bartosza Mamaka), oraz liczne odniesienia do filmów science fiction, w których reżyserzy poruszali dany problem. Do tego dochodzą liczne przypisy i bibliografia obejmująca zarówno artykuły naukowe (w tym doniesienia internetowe) jak i publikacje książkowe oraz polskie akty prawne odnoszące się do tej tematyki.(tm)
Prawo karne przyszłości, Kamil Mamak, Wolters Kluwer, Warszawa 2017, s. 261, cena 49 zł (w tym 5% VAT)
- Autor: al
- Odsłon: 2380
W serii „Monografie Lex” wydawnictwo Wolters Kluwer wydało książkę Prawo nowych technologii autorstwa Katarzyny Chałubińskiej-Jentkiewicz i Mirosława Karpiuka.
Rozwój nowych technologii i wkroczenie ludzkości w erę cyfrową stworzył zupełnie nową sytuację we wszystkich dziedzinach życia i przyniósł nowe wyzwania dla nauk prawnych. Muszą one bowiem zmierzyć się i z opisem, i z regulowaniem nowych zjawisk, których skutki często nie są przewidywalne dla samych twórców cyfrowych technologii.
Co prawda, prawo zawsze podąża za życiem, nigdy go nie wyprzedza, niemniej nigdy wcześniej życie nie przynosiło tak wielu zmian w tak krótkim czasie, co stawia przed twórcami prawa szczególnie trudne zadanie – umiejętności przewidzenia tego, co jeszcze niedookreślone, w dodatku – zmierzające w nieznanym kierunku. A zatem – wymagające wielkiej ostrożności w kształtowaniu prawa.
Lektura książki Prawo nowych technologii pokazuje, iż jest to materia tak obszerna, iż autorzy zmuszeni byli omówić tylko wybrane zagadnienia, które zawarli w czterech blokach tematycznych. Każdy z nich dotyczy określonej kwestii związanej z regulacją prawną nowych technologii jako przedmiotu ochrony i funkcjonowania w cyfrowym świecie.
Pierwszy blok to zagadnienia definicyjne i polityka regulacyjna w obszarze nowych technologii, nawiązująca do polityki regulacyjnej i strategii państwa oraz wytycznych UE.
W drugim bloku zagadnień poruszono sprawy regulacji nowych mediów – zarówno ich reglamentacji, jak i regulacji samych treści rozpowszechnianych w sieci.
W trzecim omówiono prawo własności w aspekcie nowych technologii. Są to zagadnienia związane z uprawnieniami do dóbr niematerialnych ze szczególnym uwzględnieniem korzystania z tych dóbr w sieci. Ważnym przedmiotem regulacji jest informacja jako istotna wartość majątkowa przedsiębiorcy oraz ustalenie znaczenia własności przemysłowej. Autorzy rozważają tu również temat granic rozwoju technologii w kontekście praw człowieka oraz reguł ochrony prawa własności, które stają się instrumentem blokującym rozwój.
Ostatni, czwarty blok zagadnień dotyczy reorganizacji władzy, praw i obowiązków jednostki oraz władz publicznych w warunkach nowych technologii. Jest to studium najważniejszych problemów regulacyjnych związanych z nowymi technologiami, m.in. zagrożeń w cyberprzestrzeni i reorganizacji państwa z uwagi na nowe technologie (informatyzacja administracji, a co za tym idzie - ochrona informacji niejawnych, podpis elektroniczny, itd.).
„Naszym zamiarem było, aby zawarte w niniejszej pracy treści umożliwiły poznanie i zrozumienie istoty systemu nowych technologii, a także prawa regulującego tę rozległą i bardzo złożoną dziedzinę, która współcześnie stanowi podstawę funkcjonowania władzy publicznej i jednostki – piszą autorzy w zakończeniu książki. - Monografia Prawo nowych technologii jest bowiem nie tylko diagnozą obecnego stanu prawnego w obszarze nowych technologii, ale i rekomendacją co do przyszłych regulacji, wskazując kierunki i akcentując źródła zagrożeń”.
Jest także ciekawą lekturą dla nieprofesjonalistów, choćby z uwagi na omawianie zagadnień poprzez konkretne przykłady i poszerzenie tej wiedzy w interesujących przypisach, zawierających także orzecznictwo prawne, nie tylko polskie. (al.)
Prawo nowych technologii, Katarzyna Chałubińska-Jentkiewicz, Mirosław Karpiuk, Wolters Kluwer, 2015, s. 475, cena 99 zł (w tym 5% VAT)