Skąd się bierze moralność? Czy jej źródeł można poszukiwać w biologii? Jaką rolę odgrywa mózg w kształtowaniu naszych postaw moralnych? Czy moralność jest czymś specyficznie ludzkim? – oto pytania, na które można znaleźć odpowiedź podczas lektury tej książki.Moralność mózgu – jak piszą we wstępie tłumacze Mateusz Hohol i Natalia Marek – odczytywać można jako część szerszego projektu badań nad naturą człowieka. Książka ta wpisuje się w powiązane ze sobą ściśle, co najmniej trzy ciekawe i istotne nurty badawcze: kogniwistykę, neurofilozofię oraz naturalistyczne podejście do etyki i moralności.
Kogniwistyka – interdyscyplinarna perspektywa badawcza, uwzględniająca osiągnięcia neuronauki, psychologii, informatyki, antropologii i filozofii – wytyczyła sobie za cel zbadanie i zrozumienie umysłu oraz poznania.
Z kolei neurofilozofia - wg autorki - „koncentruje się na problemach znajdujących się na skrzyżowaniu zieleniejącej się neuronauki i siwiejącej filozofii”. Neurofilozofia jest najbardziej owocną perspektywą uprawiania filozofii w ogóle, gdyż polega z jednej strony na metodycznym wykorzystywaniu przez filozofów osiągnięć neuronauki, a z drugiej – na stosowaniu tych osiągnięć w rozwiązywaniu tradycyjnych problemów filozoficznych, takich jak np. moralność.
W swoich badaniach Churchland nie poprzestaje na opisie mechanizmów moralnych, ale podejmuje również kwestie normatywne. Przekonuje, że dla każdego z nas podstawowym organem doradczym jest mózg, osadzony jednak w określonych praktykach kulturowych. Podejmowane przez mózg decyzje o charakterze moralnym są rezultatem procesów uczenia się, uspołecznienia czy odczytywania stanów mentalnych innych osób. Podejmując trudne decyzje moralne, powinniśmy więc – zdaniem autorki – zaufać kształtowanemu w trakcie filo- i ontogenezy mózgowi, a nie bezwyjątkowym regułom i nakazom. A w dociekaniach nad naturą moralności – zaufać neuronauce, ewolucjonizmowi czy psychologii.
Zagadnienia omawiane w książce, autorka zamknęła w 8 rozdziałach, dopełnionych bogatą bibliografią oraz indeksem.(tm) Moralność mózgu. Co neuronauka mówi o moralności. Patricia S. Churchland, Copernicus Center Press, Kraków2013, s.366, cena 49,90 zł